Get Adobe Flash player

Πως υπολογιζονται τα επιπεδα της βιταμινης D στον ορο;©

Τα επίπεδα της  βιταμίνης D3 στον ορό υπολογίζονται μετρώντας στο εργαστήριο τα επίπεδα του κύριου μεταβολίτη της βιταμίνης D3, ο οποίος είναι η 25 υδρόξυβιταμίνη D3 ή 25(ΟΗ)D3 [1]. 

Βλέπε: ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D© ,ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D3© 

Ο όρος βιταμίνη D περιλαμβάνει όλες τις μορφές βιταμίνης D, όπως η βιταμίνη D2 και βιταμίνη D3. Kλινικής σημασίας είναι η βιταμίνη D3, της οποίας εκτιμώνται οι συγκεντρώσεις στο σώμα, μετρώντας στον ορό του αίματος, εργαστηριακά, τις συγκεντρώσεις του κύριου μεταβολίτη της, της 25 υδροξυβιταμίνης D3
  
Συνεπεία της αύξησης του κλινικού ενδιαφέροντος για την έλλειψη ή την ανεπάρκεια της βιταμίνης D3, έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνικές μέθοδοι μετρήσεων των επιπέδων της 25-υδροξυβιταμίνης D3, όπως οι αυτοματοποιημένες ανοσοδοκιμασίες (automated immunoassays), δοκιμασίες δέσμευσης πρωτεΐνης (protein binding assays), και διάφορες μεθόδοι υγρής χρωματογραφίας-μαζικής φασματομετρίας, ποσοτικού προδιορισμού των επιπέδων των συγκεντρώσεων της 25-υδροξυβιταμίνης D3 ή 25(OH)D3 [13, 14].
alt

alt

 
alt

alt

 

Σε πολλά εργαστήρια, που χρησιμοποιούν αντιδραστήρια του εμπορίου, αναφέρουν ως τυπικές φυσιολογικές  τιμές της 25(ΟΗ)D3 από τα 25–37.5 nmol/L (10–15 ng/mL) έως τα 137.5–162.5 nmol/L (55–65 ng/mL).

 

Αυτές οι τιμές όμως δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, διότι οι ανάγκες για να χορηγηθεί συμπληρωματικά βιταμίνη D3 σε κάποιο άτομο εξαρτώνται από το εάν ο ασθενής βρίσκεται σε έλλειψη (deficiency) ή ανεπάρκεια (insuficiency) ή έπάρκεια ή δηλητηρίαση από βιταμίνη D3.

 

Ένα άτομο θεωρείται ότι έχει φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D3, όταν τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 κυμαίνονται από 30ng/ml έως 100ng/ml. 

 

H απόφαση αυτή έχει παρθεί διότι πλείστες μελέτες έδειξαν  ότι τα επίπεδα της παραθορμόνης (ΡTH) βρίσκονται στην ιδανική φυσιολογική τους συγκέντρωση, όταν τα επίπεδα  της 25(OH)D3 στον ορό βρίσκεται πάνω από τα  75 nmol/L (30 ng/mL) [2, 3, 4].

 

Όμως τα επιθυμητά ή ιδανικά επίπεδα που δρουν νοσοπροστατευτικά είναι 50-70 ng/ml.

 

Στην έλλειψη της βιταμίνης D3 τα επίπεδα της 26 υδροξυβιταμίνης D3 είναι μικρότερα των 20 ng/ml.

 

Στην ανεπάρκεια της βιταμίνης D3 τα επίπεδα της 25 υδροξυβιταμίνης D3  κυμαίνονται μεταξύ των 21-29 ng/ml 

 

Στη δηλητηρίαση από  βιταμίνη  D3 τα επίπεδα της 25 υδροξυβιταμίνης D3 ξεπερνούν τα 100 ng/ml. Η δηλητηρίαση από βιταμίνη D, προκαλεί υπερασβεστιαιμία.
 
Μετά από συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3, τυπικά δεν παρατηρείται υπερασβεστιαιμία, παρά μόνον όταν τα επίπεδα της 25(Ο/Η)D3 φτάσουν τουλάχιστον τα  375 nmol/L (150 ng/mL) [5].
 

Οι μετρήσεις του ενεργού μεταβολίτη της βιταμίνης D3, της 1α, 25-διυδρόξυβιταμίνη D3 [1α,25(OH)2D3] δεν παρέχουν πληροφορίες για την κατάσταση των επιπέδων της βιταμίνης D3 ενός ατόμου.

 

Τα επίπεδά της 1α,25(OH)2D3  συχνά βρίσκονται φυσιολογικά ή περιπτωσιακά μπορεί να βρεθούν ανεβασμένα σε άτομα με έλλειψη βιταμίνης D3.

 

O λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι ότι τα επίπεδα της 1,25(OH)2D3 είναι 1000 φορές χαμηλότερα από τα επίπεδα της 25 υδρόξυβιταμίνη D3 ή 25(OH)D3 και διότι ο δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός αυξάνει τη νεφρική παραγωγή της 1α,25(OH)2D3 [6].

 

H  παραγωγή της βιταμίνης D3 επιτυγχάνεται με την έκθεση του γυμνού δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB) της ηλιακής ακτινοβολίας. Η βιταμίνη D3  φωτοσυντίθεται από την 7-διυδροχοληστερόλη στο δέρμα τις μεσημεριανές μόνο ώρες  12.00-1.00μμ του καλοκαιριού. Το χειμώνα οι ακτίνες του ήλιου πεύτουν πλαγίως στην επιφάνεια της γης και δεν δημιουργούν επαρκείς ποσότητες προβιταμίνης D3 στα κερατινοκύτταρα του δέρματος

Άλλες πηγές βιταμίνης D3 είναι μερικές φυσικές τροφές (π.χ. τα λιπαρά ψάρια), οι τροφές που έχουν ενισχυθεί με μικρές ποσότητες βιταμίνη D3 ή D2 (γάλα, βούτυρο, μαργαρίνη) και τα συμπληρώματα βιταμίνης D3, που χορηγούνται από το στόμα.

 

Τα ποσά της βιταμίνης D3  που παράγονται με την έκθεση του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB) εξαρτώνται από τον τύπο του δέρματος: Όσο πιο σκούρο είναι το δέρμα, τόσο περισσότερη διάρκεια έκθεσης χρειάζεται στην υπεριώδη ακτινοβολία Β, για να παραχθεί μια ορισμένη ποσότητα βιταμίνης D3.

H διάρκεια έκθεσης του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB), που χρειάζεται για να παραχθεί μια ορισμένη ποσότητα βιταμίνης D3 σε μια ιδιαίτερη δερματική επιφάνεια εξαρτάται από την εποχή του έτους, την ώρα της ημέρας και τη γεωγραφική τοποθεσία του τόπου στον οποίο εκτίθεται το δέρμα.

 

Όσο υψηλότερα βρίσκεται το γεωγραφικό πλάτος ενός τόπου τόσο μικρότερη είναι η ένταση της UVB και τόσο λιγότερους μήνες το χρόνο και ώρες, ανά ημέρα προκαλείται παραγωγή βιταμίνης D3.

 

 Παραδόξως σε πολλές σύγχρονες μελέτες περιγράφεται η ύπαρξη υψηλής επίπτωσης  έλλειψης βιταμίνης D3 σε πολλές τροπικές και ηλιόλουστες χώρες, όπως η Τουρκία  [7], Ινδία [8], Ιράν [9], Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα  και η Σαουδική Αραβία [11], ενώ στο Μαρόκο το 91% των υγιών ενηλίκων γυναικών έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D3 κατά τους θερινούς μήνες [12].

 

Η ανεπάρκεια αυτή αποδίδεται σε έλλειψη έκθεσης στον ήλιο, τη χρήση αντιηλιακών ουσιών του δέρματος και το είδος της ενδυμασίας που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι αυτών των περιοχών .

Στην Ελλάδα υψηλά επίπεδα υποβιταμίνωσης D3 παρατηρούνται κατά τη διάρκεια όλου του έτους στους περισσότερους από τους κατοίκους της Ελλάδος, διότι  αποφεύγουν την έκθεσή τους στον ήλιο ή όταν εκτίθενται παραμένουν γυμνοί για πολλές ώρες, οπόταν αντί της βιταμίνης D3 παράγεται μελανίνη μέσα σε 12-15 λεπτά, μετά την έναρξη έκθεσης στον ήλιο ή πολλοί, μόλις εκτεθούν στον ήλιο πλένονται, οπόταν απομακρύνεται η προβιταμίνη D3 ή φορούν αντιηλιακές κρέμες που παρεμποδίζουν τη φωτοσύνθεση της βιταμίνης D3.

Στους ιερωμένους, τους Μοναχούς και τις Μοναχές παρτηρείται αυξημένη συχνότητα υποβιταμίνωσης D3 , συνεπεία της πλήρους κάλυψης του σώματός τους και της μη έκθεσής τους στον ήλιο.

  

Σε περίπτωση που τα επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 [25(ΟΗ)D3] είναι χαμηλότερα από τα 30ng/ml χορηγείται συμπληρωματικά βιταμίνη D3. Eπιλέγεται συμπλήρωμα βιταμίνης D3 ζωικής προέλευσης και όχι συνθετικής, η οποία επιδεικνύει πρωχή απορροφητικότητα από το έντερο. Επίσης πρέπει να αποφεύγονται σκευάσματα που περιέχουν ποικίλα έκδοχα που παρεμποδίζουν τελικά την απορρόφηση της βιταμίνης D3 από το έντερο.

 

Το σκεύασμα βιταμίνης D3 με αποδεδειγμένη κλινικά απορροφητικότητα είναι το  [D3-Gkelin drops], το οποίο περιέχει φυσική και όχι συνθετική βιταμίνη D3, που φέρεται μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Υπενθυμίζεται ότι η βιταμίνη D3 ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες και το ελαιόλαδο εξασφαλίζει την πλήρη και ταχύτερη απορρόφησή της από το έντερο.

Η δοσολογία της βιταμίνης D3 σε όλες τις ηλικίες καθορίζεται ανάλογα με τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό. Η συνιστώμενη ημερήσια διατροφική δοσολογία της βιταμίνης D3 (ΣΗΔ) περιγράφεται στο D3 Gelin drops.

 

Χορηγούνται συνήθως στους ενήλικους 4000 IU ημερησίως [τέσσερις, σταγόνες   D3 Gkelin drops, μετά το γεύμα. Σε ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα (π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα, διαβήτης, καρκίνοι, υπέρταση, καρδιοκυκλοφορικές νόσοι, κλπ) είναι επιβεβλημένη η μέτρηση των συγκεντρώσεων της 25 υδροξυβιταμίνης D3, διότι ανάλογα με τα επίπεδα των συγκεντρώσεών της καθορίζεται η δοσολογία του D3 Gkelin drops  από τον θεράποντα ιατρό. Για τα παιδία η δοσολογία πεςριγράφεται στο D3 Gkelin drops.

 alt

 

Tο D3 Gkelin drops σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, τηλεφωνώντας στο 6944280764  στην τιμή των 11,45 Ευρώ, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ (+ 3.72 Ευρώ η αντικαταβολή και τα μεταφορικά). Μπορείτε επίσης να το αναζητήσετε στα φαρμακεία ή να το παραγγέλλετε στέλνοντας  mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της Pharmagel

Βιβλιογραφική τεκμηρίωση 

1. Holick MF. Resurrection of vitamin D deficiency and rickets. J Clin Invest. 2006 Aug;116(8):2062-72.

2. Chapuy MCPreziosi PMaamer MArnaud SGalan PHercberg SMeunier PJ. Prevalence of vitamin D insufficiency in an adult normal population. Osteoporos Int. 1997;7(5):439-43.

Thomas MKLloyd-Jones DMThadhani RIShaw ACDeraska DJKitch BTVamvakas ECDick IMPrince RL,Finkelstein JS. Hypovitaminosis D in medical inpatients. N Engl J Med. 1998 Mar 19;338(12):777-83.

4. Tangpricha VPearce ENChen TCHolick MF. Vitamin D insufficiency among free-living healthy young adults.Am J Med. 2002 Jun 1;112(8):659-62.

5. Koutkia PChen TCHolick MF. Vitamin D intoxication associated with an over-the-counter supplement. N Engl J Med. 2001 Jul 5;345(1):66-7.

6.  Holick MF. Vitamin D: the underappreciated D-lightful hormone that is important for skeletal and cellular health. Curr Opin Endocrinol Diabetes. 2002;9:87-98.

7.van der Meer IM, Middelkoop BJ, Boeke AJ, Lips P: Prevalence of vitamin D deficiency among Turkish, Moroccan, Indian and sub-Sahara African populations in Europe and their countries of origin: an overview.OsteoporosInt 2011, 22:1009–1021.

8.Ramakrishnan S, Bhansali A, Bhadada SK, et al: Vitamin D status and its seasonalvariability in healthy young adults in an asian Indian urban population.EndocrPract 2011, 17:185–191.

9. Kaykhaei MA, Hashemi M, Narouie B, et al: High prevalence of vitamin d deficiency in zahedan, southeast iran.Ann NutrMetab 2011, 58:37–41.

10 .Saadi HF, Nagelkerke N, Benedict S, et al: Predictors and relationships of serum 25 hydroxyvitamin D concentration with bone turnover markers, bone mineral density, and vitamin D receptor genotype in Emirati women.Bone 2006, 39:1136–43.

11. Ardawi MS, Qari MH, Rouzi AA, Maimani AA, Raddadi RM: Vitamin D status in relation to obesity, bone mineral density, bone turnover markers and vitamin D receptor genotypes in healthy Saudi pre- and postmenopausal women.Osteoporos Int 2011, 22:463–475.

12. El Maghraoui A, Ouzzif Z, Mounach A, Rezqi A, Achemlal L, Bezza A, Tella S, Dehhaoui M, Ghozlani I. Hypovitaminosis D and prevalent asymptomatic vertebral fractures in Moroccan postmenopausal women. BMC Womens Health. 2012 Apr 24;12(1):11.

13. Mochizuki A, Kodera Y, Saito T, Sato M, Sogawa K, Nishimura M, Kubota M, Nomura F. Preanalytical evaluation of serum 25-hydroxyvitamin D3 and 25-hydroxyvitamin D2 measurements using LC-MS/MS. Clin Chim Acta. 2012 Nov 1. pii: S0009-8981(12)00508-6.

14. Emmen JM, Wielders JP, Boer AK, van den Ouweland JM, Vader HL. The new Roche Vitamin D Total assay: fit for its purpose? Clin Chem Lab Med. 2012 Nov 1;50(11):1969-72.

 

 

Τελευταία Ενημέρωση (Παρασκευή, 14 Μάιος 2021 05:50)

 
Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.