Get Adobe Flash player

ΔΕΡΜΑΤΙΚΑ ΤΕΣΤΣ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ [SKIN PRICK TESTS]©

Η λήψη ενός λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού,  η κλινική εικόνα και η προσεκτική κλινική εξέταση του ασθενούς με κάποια Ωτορινολαρυγγολογική Αλλεργική πάθηση , όπως η αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική ρινοκολπίτιδα, αλλεργική λαρυγγίτιδα και αλλεργική μέση ωτίτιδα, αποτελούν ασφαλή τρόπο διάγνωσης μιας αλλεργίας, που επιβεβαιώνεται με την εφαρμογή ειδικών δοκιμασιών, από τις οποίες οι πιο εύχρηστες είναι οι παρακάτω. 

1.  Οι ενδοεπιδερμικές δοκιμασίες νυγμού (Skin Prick tests ), με τι οποίες ανιχνεύονται στην επιδερμίδα των αλλεργικών ατόμων ευαισθησίες τους προς αλλεργιογόνα της ατμόσφαιρας που εισπνέονται, καθώς και προς τροφικά αλλεργιογόνα. 

2. Η μέτρηση των ολικών ΙgE στο αίμα . Κανονικά τα επίπεδα των ολικών ΙgE στο αίμα είναι αρκετά έως έντονα ανεβασμένα στα αλλεργικά άτομα. Υπάρχουν όμως ασθενείς, που ενώ είναι αλλεργικοί, εν τούτοις έχουν ανεβασμένες μόνον τις ειδικές ΙgE, προς τα αλλεργιογόνα, που τους προκαλούν τα αλλεργικά συμπτώματα. 

3. Μέτρηση ειδικών ΙgE αντισωμάτων με την εργαστηριακή μέτρηση RAST.Ο γιατρός στέλνει δείγμα αίματος στο εργαστήριο, όπου ανιχνεύονται οι πιθανές ειδικές IgE ανοσοσφαιρίνες, οι οποίες αντιδρούν όταν έλθουν σε επαφή με ειδικά αντιδραστήρια αλλεργιογόνων.  Οι δοκιμασίες RAST γίνονται σε άτομα με αμφίβολα αποτελέσματα των ενδοεπιδερμικών δοκιμασιών, λόγω παρουσίας δερμογραφισμού, εκζέματος ή άλλων δερματικών παθήσεων που τροποποιούν τη συμπεριφορά του δέρματος, στα ηλικιωμένα άτομα και τα πολύ μικρά παιδιά. Μπορεί να επιλέξει κανείς μεταξύ 600 και πλέον αλλεργιογόνων ποια θα χρησιμοποιήσει για τον ασθενή του. Τα αλλεργιογόνα με τους κώδικές τους είναι καταγραμμένα σε καταλόγους των εταιρειών που τα παρασκευάζουν, π.χ, Phabia, Hycor κλπ.

 4. Μέτρηση του αριθμού των ηωσινοφίλων στο αίμα, στα πτύελα και στις ρινικές πλύσεις. Στα αλλεργικά άτομα ο αριθμός των ηωσινοφίλων βρίσκεται μεγαλύτερος του φυσιολογικού. 

5. Στα άτομα με άσθμα και υπεραντιδραστικότητα των βρόγχων γίνονται λειτουργικές δοκιμασίες των πνευμόνων, μετρήσεις του εκπνεομένου οξειδίου του αζώτου από τον πνευμονολόγο. 

Αν κάποιος είναι αλλεργικός προς κάποιο τρόφιμο, τα αλλεργικά συμπτώματα εκδηλώνονται, όταν φάει αυτό το τρόφιμο με άμεσες ή και όψιμες αντιδράσεις. Μπορεί επίσης κανείς να προκαλέσει συμπτώματα σε έναν ασθενή με αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα αν του δώσει να εισπνεύσει κάποιο αλλεργιογόνο προς το οποίο είναι ευαίσθητος.  Η εξέταση αυτή λέγεται δοκιμασία προκλήσεως και γίνεται μόνο σε νοσοκομεία για λόγους ερευνητικούς. 

6. Κυτταρολογική εξέταση ρικών εκκριμάτων. Τα άτομα που πάσχουν από ολοετήσια αλλεργική ρινίτιδα έχουν ηωσινόφιλα στο κυτταροδιάγραμμα των των ρινικών τους εκκρίσεων , σε οποιαδήποτε ηλικία , ενώ η ύπαρξη ενδοκυττάριων και εξωκυττάριων βακτηριδίων  είναι σημείο λοίμωξης (αλλεργική ρινοκλπίτιδα).

Σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να διαγνωστεί χρόνια μη αλλεργική ρινοπάθεια, όπως η μή αλλεργική ρινίτιδα  με ηωσινόφιλα [non allergic rhinitis with eosinophils, NARES], μη αλλεργική ρινίτιδα με μαστοκύτταρα [non allergic rhinitis with mast cells , ΝΑRMA] , μη αλλεργική ρινίτιδα με ουδευερόφιλα [non allergic rhinitis with neutrophils, NARNE] και μη αλλεργική ρινίτιδα με ηωσινόφιλα και μαστοκύτταρα [non allergic rhinitis with eosinophils and mast cells, NARESMA] [1].

Ενδοεπιδερμικές δοκιμασίες νυγμού (Ε.Ε.Δ.Ν.); (Skin Prick Testing) [2] 

alt

Dr Charles Blackley

(1820-1900) υπήρξε   ο επινοητής των  ενδοεπιδερμικών   δοκιμασιών νυγμού.

 

Οι  (Ε.Ε.Δ.Ν.) είναι πολύ παλιά μέθοδος διάγνωσης της αλλεργίας. Εφαρμόστηκε το 1865 για πρώτη φορά στο Manchester της Αγγλίας από τον Dr Charles Blackley επιδεικνύοντας ότι η γύρη των χόρτων ήταν το αίτιο της αλλεργικής ρινίτιδας.

 Σήμερα οι (Ε.Ε.Δ.Ν.) εξακολουθούν να είναι η πιο ευαίσθητη και αξιόπιστη διαγνωστική δοκιμασία που έχουμε στη διάθεσή μας, προκειμένου να εντοπίσουμε τα αλλεργιογόνα που ευθύνονται για την πρόκληση της αλλεργικής ρινίτιδας, και των λοιπών αλλεργικών καταστάσεων που γίνονται με τη μεσολάβηση των ειδικών IgE. Με τις Ε.Ε.Δ.Ν. ανιχνεύεται η παρουσία ειδικών IgΕ αντισωμάτων προς τα αλλεργιογόνα που προκαλούν την αλλεργική νόσο, όπως οι γυρεόκοκκοι των αλλεργιογόνων φυτών, τα ακάρεα της σκόνης του σπιτιού, τα επιθήλια του σκύλου, γάτας, τροφίμων, φαρμάκων, δηλητηρίων υμενοπτέρων. Η τεχνική των Ε.Ε.Δ.Ν. περιγράφεται πιο κάτω.

Στο ιατρείο του ΔρΔημητρίου Ν. Γκέλη χρησιμοποιούνται 48 αλλεργιογόνα εκχυλίσματα της Εταιρείας BIAL-Aristegui, Italia που περιέχονται σε κατάλληλα σταγονομετρικά φιαλίδια και διατηρούνται σε γλυκερόλη. Τα εκχυλίσματα  BIAL-Aristegui, Italia, είναι τυποποιημένα και δίδουν ακριβή και αξιόπιστα αποτελέσματα, φανερώνοντας στον γιατρό και τον ασθενή το ακριβές αίτιο της αλλεργικής του κατάστασης. Αν υπάρχει υποψία αλλεργίας σε κάποια λαχανικά, φρούτα και λοιπά τρόφιμα συνιστάται ο ασθενής να φέρει μαζί του, διότι οι Ε.Ε.Δ.Ν. γίνονται, χρησιμοποιώντας σταγόνες που παρασκευάζονται εκείνη τη στιγμή. 

 

alt

Αλλεργιογόνα εκχυλίσματα διαφόρων αλλεργιογόνων

alt

Οι σταγόνες  απέχουν μεταξύ τους 2.5-3cm. Τα αλλεργιογόνα της ίδιας ομάδας (π.χ. τα αγρωστώδη) τοποθετούνται στην αυτή σειρά (Γκέλης Ν.Δ., 1988)

alt

Ακίδες για τις ενδοεπιδερμικές δοκιμασίες νυγμού (Φωτο: Ε. Γκόλας)

alt

Κατά το τσίμπημα της επιδερμίδας ασκείται ήπια δύναμη,  ώστε να μην αιμορραγήσει το σημείο του νυγμού (Γκέλης, Ν.Δ.1988)

alt

Η ακίδα ανοίγει οδό εισόδου για ελάχιστη ποσότητα της σταγόνας του αλλεργιογόνου εκχυλίσματος κάτω από την επιδερμίδα.

Εκεί τα αλλεργιογόνα  του εκχυλίσματος έρχονται σε επαφή με τα μαστοκύτταρα. Στην επιφάνεια των μαστοκυττάρων γίνεται η αντίδραση των ειδικών ανοσοσφαιρινών  IgE γι’ αυτό το αλλεργιογόνο μαζί με το αλλεργιογόνο.

Αυτή η συνένωση πυροδοτεί την απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων χημικών μεσολαβητών, που ευθύνονται για την δημιουργία ερυθήματος, πομφού και κνησμού στο σημείο του δέρματος που έγινε ο νυγμός. νυγμός.

Χρησιμοποιούνται 48 εκχυλίσματα αλλεργιογόνων που συντηρούνται με γλυκερόλη σε σταγονομετρικά φιαλίδια. Στα αλλεργιογόνα, προς τα οποία αναζητούνται ευαισθησίες, περιλαμβάνονται εκχυλίσματα γυρεοκόκκων αγρωστωδών, συνθέτων, δένδρων, ζιζανίων, ακάρεων της σκόνης του σπιτιού, μυκήτων και τροφίμων. Χρησιμοποιείται σταγονομετρικό φιαλίδιο φυσιολογικού ορού και ισταμίνης. Το πρώτο πάντοτε είναι αρνητικό, ενώ το δεύτερο είναι πάντοτε θετικό, εφόσον το δέρμα είναι φυσιολογικό. Στις περιπτώσεις δερμογραφισμού όλες οι δοκιμασίες είναι θετικές συμπεριλαμβανομένων και του αρνητικού και του θετικού μάρτυρα. Οι ασθενείς δεν πρέπει να έχουν πάρει κάποιο αντιισταμινικό τουλάχιστον τρείς ημέρες πρίν από τις δοκιμασίες.

Οι δοκιμασίες γίνονται στην εσωτερική επιφάνεια του πήχεως ή σε όποια άλλη περιοχή δέρματος. Οι σταγόνες τοποθετούνται σε απόσταση 2.5cm η μία από την άλλη.

alt

Θετικές δερματικές αντιδράσεις προς ορισμένα αλλεργιογόνα σε πολυαλλεργικό άτομο. Όσες έχουν ερυθρή άλω με πομφό διαμέτρου 3mm χαρακτηρίζονται ως 1+.

Όσες έχουν ερυθρή άλω και με πομφό 4mm χαρακτηρίζονται 2++. Όσες έχουν έχουν ερυθρή άλω και με πομφό 5mm χαρακτηρίζονται 3+++, . Όσες έχουν από 5mm και άνω χαρακτηρίζονται ως 4++++. Οι τελευταίες μπορεί να παρουσιάσουν και ψευδοπόδια (Φωτο: Γκέλης,Ν.Δ.1988)..

alt

Δερματικές δοκιμασίες σε παιδί ηλικίας 5 ετών. Βρέθηκε ευαισθησία στα ακάρεα της  σκόνης του σπιτιού. Το  πρώτο έχει ευαισθησία ++ στην πρώτη και τη τελευτα δοκιμασία  και ένα + στην δεύτερη και την τρίτη δοκιμασία

Η δοκιμασία γίνεται με ειδικό πλαστικό στυλεό μήκους 2.5 cm που στο ένα άκρο του φέρει ακίδα μήκους ενός χιλιοστομέτρου. Η ακίδα είναι έτσι κατασκευασμένη, ώστε μόνον να τσιμπάει, χωρίς να διεισδύει τραυματικά στο δέρμα. Ουσιαστικά η ακίδα εισάγεται μόνο στην επιδερμίδα διά μέσου της σταγόνας. 

Μόλις η ακίδα ακουμπήσει στην επιδερμίδα ωθείται καθέτως προς το δέρμα με ήπια και όχι απότομη κίνηση. Τα αλλεργιογόνα που παρασυρθήκανε από την ακίδα, καθώς αυτή διήλθε δια μέσου της σταγόνας έρχονται σε επαφή με τα μαστοκύτταρα που υπάρχουν κάτω από την επιδερμίδα. Τα ήδη ευαισθητοποιημένα άτομα προς κάποιο αλλεργιογόνο έχουν συνθέσει ειδικά  IgE αντισώματα που είναι προσκολλημένα στις επιφάνειες των μαστοκυττάρων. Η σύνδεση δύο μορίων IgE με ένα μόριο αλλεργιογόνου πάνω στα μαστοκύτταρα πυροδοτεί τη διάσπαση κοκκίων που περιέχονται μέσα στα μαστοκύτταρα.

Μετά τη διάσπαση των κοκκίων απελευθερώνονται χημικοί μεσολαβητές, με κύριο εκπρόσωπό τους την ισταμίνη. Οι τελευταίοι είναι υπεύθυνοι δια την πρόκληση ερυθρότητας, κνησμού και πομφού. Αν ο πομφός που περιβάλλεται από ερυθρότητα έχει διάμετρο 3mm χαρακτηρίζεται ως 1+. Αν η διάμετρος του πομφού είναι 4mm θεωρείται 2+, Αν η διάμετρος του πομφού είναι πάνω από 5mm χαρακτηρίζεται ως 3+. Τα αποτελέσματα αυτά γίνονται συνήθως ορατά μέσα σε 15 λεπτά. Αν οι δοκιμασίες είναι αμφίβολες και είμαστε πεπεισμένοι από το ιστορικό και την κλινική εξέταση ότι ο ασθενής πιθανότητα είναι ατοπικός, του συστήνουμε να αναζητήσει εργαστήριο στο οποίο μπορεί να κάνει εργαστηριακές εξετάσεις RAST. Τα αποτελέσματα των δερματικών δοκιμασιών ερμηνεύονται από τον εξεταστή, ο οποίος αποφασίζει να οργανώσει την υπογλώσσια απευαισθητοπόίηση του ασθενούς. ΥΠΟΓΛΩΣΣΙΑ ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.

 Βιβλιογραφία 

1. Gelardi M, Marseglia GL, Licari A, Landi M, Dell'albani I, Incorvaia C, Frati F, Quaranta N. Nasal cytology in children: recent advances. Ital J Pediatr. 2012 Sep 25;38(1):51.

2. Γκέλης Δ.Ν. Η Αλλεργία στην Ωτορινολαρυγγολογία. Εκδόσεις Βελλεροφόντης, Κόρινθος, 1988. 

3. http://www.gelis.gr/index.php/medarticles/mnuentallergia/164-2011-03-03-14-43-22.html

 

Τελευταία Ενημέρωση (Τετάρτη, 03 Μάιος 2023 09:38)

 
Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.