Get Adobe Flash player

ΟΖΙΔΙΑ Ή ΚΑΛΟΙ ΤΩΝ ΦΩΝΗΤΙΚΩΝ ΧΟΡΔΩΝ Ή ΚΟΜΒΙΑ ΤΩΝ ΑΟΙΔΩΝ

 

Tα οζίδια των φωνητικών χορδών είναι βλάβες των γνησίων φωνητικών χορδών, οι οποίες ξεκινούν ως εντοπισμένες παχύνσεις στο χείλος των χορδών και εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου σε μικρές μάζες ινώδους ιστού. Τα οζίδια των φωνητικών χορδών παρατηρούνται συνήθως σε άτομα όλων των ηλικιών, όταν ομιλούν ή τραγουδούν φωνοτραυματικά, δηλαδή χρησιμοποιούν κακώς ή για μακρό χρονικό διάστημα τη φωνή τους, ή όταν κάνουν κατάχρηση ομιλίας ή τραγουδιού.

 

Η δημιουργία των οζιδίων περιλαμβάνει συνήθως τρία στάδια.

Στο πρώτο στάδιο εμφανίζεται μια ελαφρά ερυθρότητα στο ελεύθερο χείλος της γνήσιας φωνητικής χορδής, που συνοδεύεται από αγγειοδιαστολή των μικροτριχοειδών αγγείων του υποβλεννογονίου χιτώνα της χορδής [1]. Αυτό μπορεί να αποτελεί ένα σημείο παρουσίας μιας μικρής αιμορραγίας [2] ή έναρξης απόφραξης ενός βλεννογονίου αδένα[3].

 

Στο δεύτερο στάδιο δημιουργείται ένα εντοπισμένο οίδημα ή πάχυνση στο χείλος της φωνητικής χορδής [4, 5] με ή χωρίς ερυθρότητα.

Στο τρίτο στάδιο σχηματίζεται οριστικά ο όζος, καθώς η πάχυνση αντικαθίσταται από ινώδη ιστό.

Τα οζίδια δημιουργούνται στο πρόσθιο ή το μέσο τριτημόριο κάθε γνήσιας φωνητικής χορδής, συμμετρικά, εκεί που συνενώνονται τα χείλη των γνησίων φωνητικών χορδών και υπάρχει το μέγιστο της δόνησής τους [6, 1].

 

Σε αντίθεση με τα οζίδια, τα έλκη των φωνητικών χορδών αναπτύσσονται στο μέσο και το οπίσθιο τριτημόριο του χείλους των γνησίων φωνητικών χορδών. Μερικές φορές, γύρω από το οζίδιο μπορεί να έχει αναπτυχθεί φλεγμονή. Η διάμετρος του οζιδίου κυμαίνεται από 1-3mm. Aπό την έναρξη μέχρι και τον ολοκληρωτικό σχηματισμό του οζιδίου ο ασθενής δεν αναφέρει την παρουσία κάποιου πόνου [1].

 

Είναι όμως δυνατόν να υπάρχει οζίδιο στη μία μόνο φωνητική χορδή ή οζίδιο στη μία μόνο φωνητική χορδή και οζίδιο με μικρή εντομή στην αντίστοιχη περιοχή της άλλης χορδής. Σε αρκετές περιπτώσεις τα οζίδια διαφέρουν σε μέγεθος και το οζίδιο της μιάς χορδής μπορεί να είναι μεγαλύτερο από αυτό της άλλης χορδής. Σε περίπτωση δημιουργίας οζιδίου στη μία χορδή, αυτό λόγω της σκληρής ινώδους, όπως ο κάλος, σύστασής του, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο αντίστοιχο σημείο της άλλης χορδής, ο οποίος διακρίνεται ως πάχυνση του χείλους της χορδής ή ως μικρότερο ή ισομέγεθες τελικά οζίδιο.

 

Αιτιολογία των οζιδίων των φωνητικών χορδών

Η αιτιολογία της δημιουργίας οζιδίων των φωνητικών χορδών είναι πολυπαραγοντική. Είναι αναγνωρισμένο από πολύ παλιά ότι τον κεντρικό ρόλο στη δημιουργία των οζιδίων παίζουν η κακή χρήση της φωνής, η κατάχρηση της φωνής και το φωνητικό τραύμα. 

Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία των οζιδίων είναι ο τύπος της προσωπικότητας του ασθενούς, το επάγγελμά του η πιθανή παρουσία γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης [22] και αλλεργίας του ανώτερου ή κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.

 

Οι τραγουδιστές πάσχουν συχνά από γαστροοισοφαγική και λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση, διότι κατά τη διάρκεια του τραγουδιού αυξάνουν την ενδοκοιλιακή τους πίεση.

Αυτό έχει ως συνέπεια να εμφανίζουν συχνότερα οπισθοστερνικό καύσο, αναγωγή υγρών από το στόμαχο και δυσφωνία (βραχνάδα) [19].

Για να ανακαλυφθούν οι παράγοντες που συμβάλουν στη γένεση των οζιδίων απαιτείται η λήψη ενός πολύ προσεκτικού και λεπτομερούς ιστορικού του ασθενούς [14] και η λεπτομερής κλινική εξέταση από τον ωτορινολαρυγγολόγο και ο πλήρης ενδοσκοπικός, στροβοσκοπικός έλεγχος με ανάλυση της φωνής.

Ο αποκλεισμός της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μπορεί να γίνει με τη γαστροσκόπηση, που κάνει γαστρεντερολόγος ή με τη ρινο-φαρυγγο-λαρυγγο-οισοφαγο γαστροσκόπηση που κάνει ο ωτορινολαρυγγολόγος. Ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να αποκλείσει  την παρουσία ωτορινολαρυγγολογικών  αλλεργικών παθήσεων με τις ενδοεπιδερμικές δοκιμασίες νυγμού (skin prick tests).

 

Μηχανισμοί πρόκλησης των οζιδίων των φωνητικών χορδών

alt

Δρ Γκέλης Ν. Γκέλης

Ιατρός

Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος,   Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φωνιατρικής και Φωνητικών Τεχνών,  

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ Φωνιατρική, ΩΡΛ Αλλεργία, Αντιμετώπιση Βαρηκοίας, Ροχαλητού, διαταραχών της ισορροπίας., την ΩΡΛ Ογκολογία, τις παθήσεις του Θυρεοειδούς και του τραχήλου, τη Συμπληρωματική Ιατρική, Εναλλακτική Ιατρική, Περιβαλλοντική Ιατρική, Ιατρική Διατροφολογία, Βιταμίνη D 

Διεύθυνση: Δαμασκηνού 46, Κόρινθος 20131

Τηλ. 2741026631, 6944280764

pharmage@otenet.gr 

Με τη βοήθεια σύγχρονων, προχωρημένων τεχνικών διερευνήθηκαν οι μηχανισμοί με τους οποίους γεννώνται τα οζίδια. Σ’ αυτούς τους μηχανισμούς περιλαμβάνονται η αύξηση των πιέσεων μέσα στα τριχοειδή, που προκαλούνται από τις δονήσεις τους, κατά τη διάρκεια της έντονης ή παρατεταμένης χρησιμοποίησης του φωνητικού οργάνου και ποικίλες δυναμικές των υγρών στην κατά στρώματα δομημένη φωνητική χορδή. Η ανθρώπινη φωνητική χορδή θεωρείται ως ένα συνεχές, εγκάρσια ισοτροπικό πορώδες στερεό, κεκορεσμένο με υγρό.

 

Έχει αναπτυχθεί μια σειρά μαθηματικών εξισώσεων, που βασίζονται στη θεωρία των πορωδών υλικών που είναι κεκορεσμένα με νερό, για να διατυπωθεί η θεωρία των δονήσεων του ιστού της φωνητικής χορδής.  Καθώς το μοντέλο του πορώδους ιστού, που είναι κεκορεσμένος με υγρό, εκφυλίζεται προς το μοντέλο του ενιαίου ελαστικού ιστού, όταν η σχετική κίνηση του υγρού στον πορώδη ιστό αγνοείται, μπορεί να θεωρηθεί μια πιο γενική περιγραφή του ιστού της φωνητικής χορδής, παρά του συνεχούς, ελαστικού μοντέλου.  

 

Χρησιμοποιώντας το μοντέλο του πορώδους ιστού που είναι κεκορεσμένος με υγρό, η δόνηση μιας δέσμης μονοδιάστατων ινών στη φωνητική χορδή. μπορεί αναλυτικά να διαλυθεί βάσει της προϋπόθεσης του μικρού πλάτους ταλάντωσης.

Βρέθηκε ότι η δόνηση του ιστού θα οδηγήσει στη συσσώρευση περίσσειας υγρού στη στην ενδιάμεση στιβάδα του υποβλεννογόνιου χιτώνα ( αυτή η στιβάδα συνίσταται από ίνες ελαστίνης και ίνες κολλαγόνου. Αντίθετα προς την επιπολής στιβάδα του υποβλεννογόνιου χιτώνα, οι ίνες της είναι πυκνά τοποθετημένες και παραταγμένες από εμπρός προς τα πίσω, κατά μήκος της φωνητικής χορδής.

 

 

Αυτή η στιβάδα, ως εκ τούτου μπορεί να διαταθεί κατά την προσθοπίσθια κατεύθυνση (το πάχος αυτής της στιβάδας είναι 1-2mm). O βαθμός της συγκέντρωσης υγρού είναι θετικά ανάλογος προς το εύρος της δόνησης και τη συχνότητα. Η αντιστοιχία μεταξύ της διανομής του υγρού, που προβλέπεται από τη θεωρεία του πορώδους ιστού και της παρουσίας των οζιδίων των φωνητικών χορδών που παρατηρούνται στην κλινική πράξη , παρέχει τη θεωρητική ένδειξη ότι τα οζίδια δημιουργούνται βάσει της υπόθεσης της συσσώρευσης υγρού [23].

 

Oι φωνητικές χορδές εκτίθενται σε υπερβολικό ζόρισμα (stress), όταν δονούνται  πολύ έντονα ή όταν δονούνται για υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα, οπόταν αναπτύσσονται ισχυρές δυνάμεις τριβής. Είναι γνωστές σε όλους μας οι συνέπειες της παρατεταμένης τριβής της επιφάνειας του δέρματος των παλαμών των χεριών (π.χ. κωπηλασία, κόψιμο ξύλων με τσεκούρι, κλπ) και των δακτύλων των ποδιών (όταν φοράει κανείς στενά υποδήματα), που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κάλων.

 

alt

Εικόνα 1. Μικρά οζίδια δευτέρου σταδίου ανάπτυξης στις γνήσιες φωνητικές χορδές ενήλικης γυναίκας. Τα οζίδια δεν επιτρέπουν το πλήρες κλείσιμο της σχισμής της γλωττίδας με επακόλουθο την πρόκληση δυσφωνίας

Οι φωνητικές χορδές ζορίζονται επίσης και μπορεί να κακοποιηθούν, όταν δονούνται, ενώ είναι στεγνός ο βλεννογόνος του στοματοφάρυγγα και του λάρυγγα. Οι φωνητικές χορδές για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και να δονηθούν χωρίς να τραυματιστούν πρέπει οι σιελογόνοι αδένες του τραγουδιστή να παράγουν άφθονο και καλής ποιότητας σάλιο που επιστρώνεται συνεχώς στο βλεννογόνο του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα. Αν η έκκριση του σιέλου είναι ανεπαρκής καταπονούνται εύκολα οι φωνητικές χορδές και σύντομα μπορεί να δημιουργήσουν φωνοτραυματικές βλάβες. Ένα άτομο με ξηροστομία δυσκολεύεται ή αδυνατεί ακόμη και να σφυρίξει.

 

Η διαβίωση ή η επαγγελματική ενασχόληση σε περιβάλλον έντονης ατμοσφαιρικής ξηρασίας, π.χ. διαβίωση σε χώρους με κλιματιστικά παλαιάς τεχνολογίας μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα του βλεννογόνου της μύτης, του ρινοφάρυγγα και του λάρυγγα με επακόλουθο την πρόκληση δυσφωνίας, που μπορεί να οδηγήσει σε κακοποίηση των φωνητικών χορδών.

 

Η δυνατότητα ενός ατόμου και ιδίως ενός ατόμου, που χρησιμοποιεί τη φωνή του επαγγελματικά, να αναπνέει επαρκώς από τη μύτη είναι χρησιμότατη, διότι ο αέρας που διέρχεται από τη σχισμή της γλωττίδας και καταλήγει στους πνεύμονες φιλτράρεται, καθαρίζεται, υγραίνεται και θερμαίνεται, καθώς διέρχεται από τις ρινικές κοιλότητες . Η αναγκαστική στοματική αναπνοή οδηγεί σε στέγνωμα του βλεννογόνου του στοματοφάρυγγα και του λάρυγγα με επακόλουθο να δημιουργείται δυσφωνία.

 

Αν ένα δυσφωνικό άτομο υποχρεώνεται να ομιλεί παρατεταμένα ή έντονα γρήγορα οδηγείται στην καταπόνηση και κακοποίηση των φωνητικών χορδών του, που εξελίσσεται σε οζίδια των γνησίων φωνητικών χορδών ή άλλου τύπου βλάβες, όπως τα έλκη, οι πολύποδες, οι κύστεις.

alt

Εικόνα 2. Μικρά οζίδια ενήλικης ασθενούς, που δεν προκαλούν δυσφωνία

Οι ρινικές κοιλότητες που λειτουργούν φυσιολογικά δρουν ως φυσική κλιματιστική συσκευή. Γιαυτό κάθε ανατομικό εμπόδιο (π.χ. η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος) ή λειτουργικό εμπόδιο της ομαλής λειτουργίας της μύτης (π.χ. αλλεργική ή μη αλλεργική ρινίτιδα) πρέπει να διορθώνεται έγκαιρα στους επαγγελματίες χρήστες της φωνής, όπως οι τραγουδιστές προτού η αναγκαστική στοματική αναπνοή, που ξηραίνει στο βλεννογόνο του στόματος της γλώσσας ,του φάρυγγα και του λάρυγγα συμβάλει στην κακοποίηση των φωνητικών χορδών και την πρόκληση οζιδίων ή άλλων βλαβών.

 

Από την κακή χρήση ή την κατάχρηση της φωνής κατά την ομιλία  ή το τραγούδι, εξ αιτίας της βίαιης ή συνεχούς τριβής των χειλέων των φωνητικών χορδών, προκαλείται εντοπισμένος μικροτραυματισμός τους . Η βλάβη αυτή δημιουργείται  ευκολότερα ιδίως όταν φλεγμαίνουν ελαφρώς οι φωνητικές χορδές, όπως σε διάφορες μορφές λαρυγγίτιδας, π.χ. ιογενείς, αλλεργικές, από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, κλπ. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα οζίδιο μιας φωνητικής χορδής σαν μια εντοπισμένη τραυματική λαρυγγίτιδα.

 

Ποιος μπορεί να εμφανίσει οζίδια των φωνητικών χορδών

Τα οζίδια των γνησίων φωνητικών χορδών μπορεί να δημιουργηθούν σε γυναίκες, άνδρες και παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας. Συνήθως όμως δημιουργούνται σε αναπτύσσονται σε γυναίκες, παιδιά, επαγγελματίες τραγουδιστές, ψάλτες, δημόσιους ομιλητές, γυμναστές, ηθοποιούς, κλπ. [1].

Τα οζίδια των φωνητικών χορδών είναι η συνηθέστερη μορφή καλοήθους βλάβης του λάρυγγα που απαντάται συνήθως στα αγόρια κατά την προεφηβική ηλικία, διότι ουρλιάζουν ή βγάζουν κραυγές κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών τους με άλλα παιδιά και στα κορίτσια μετά την εφηβεία, μετά από έντονες ζητωκραυγές και έντονη διασκέδαση.

 

alt

Eικόνα 3. Δεύτερο στάδιο ανάπτυξης οζιδίων των γνησίων φωνητικών

Οι εργαζόμενοι σε θορυβώδες περιβάλλον  αναγκάζονται να ομιλούν ή να δίδουν προφορικές εντολές και επειδή δεν γίνονται ακουστοί υψώνουν την ένταση και τον τόνο της φωνής τους πολλές φορές την ημέρα με επακόλουθο τη δημιουργία φωνητικών οζιδίων.

Οι γυμναστές και οι γυμνάστριες δίδουν εντολές από μακρινές αποστάσεις και προκειμένου να γίνουν ακουστοί κακοποιούν τις φωνητικές τους χορδές. Οι εκπαιδευτικοί διαφόρων βαθμίδων και ειδικοτήτων είναι επιρρεπείς στην κακοποίηση των φωνητικών τους χορδών και τη δημιουργία οζιδίων σ’αυτές.

 

Οι τραγουδιστές κάθε είδους τραγουδιού, όταν κάνουν κατάχρηση φωνής στις πρόβες ή χρησιμοποιούν ακατάλληλη για το φωνητικό τους όργανο τεχνική, καταπονούν τις φωνητικές χορδές και εύκολα τους δημιουργούν οζίδια. Ο κάθε τραγουδιστής δεν μπορεί να τραγουδάει όση ώρα θέλει ή θέλουν οι άλλοι, αλλά όση ώρα μπορεί. Αυτό αυτό καθορίζεται από τη φυσική αντοχή του φωνητικού του οργάνου. Είναι άκρως επικίνδυνο να τραγουδάει κανείς τραγούδια πέραν από τις συχνότητες που μπορεί να αποδώσει το φωνητικό του όργανο. Τέλος η χρησιμοποίηση λανθασμένης τεχνικής στο τραγούδι αργά ή γρήγορα θα συμβάλει στη δημιουργία οζιδίων ή άλλων παθολογικών καταστάσεων των φωνητικών χορδών.

 

Συχνότατα οι τραγουδιστές μπαίνουν σε κίνδυνο να αναπτύξουν οζίδια όχι εξ αιτίας του τραγουδιού, αλλά εξαιτίας του τρόπου που ομιλούν, καθώς χρησιμοποιούν τη φωνή τους με ένταση ή υποχρεώνονται να μιλούν κάτω από συνθήκες άγχους κάνοντας μια δεύτερη δουλειά ή παίζοντας κάποιο μουσικό όργανο, διδάσκοντας ή διευθύνοντας μια ορχήστρα. Υπάρχουν τραγουδιστές που προσέχουν και προστατεύουν τη φωνή τους, όταν τραγουδούν, ενώ είναι απρόσεκτοι, όταν ομιλούν, όταν θυμώνουν και ουρλιάζουν ή όταν επευφημούν την ποδοσφαιρική τους ομάδα στο γήπεδο.

 

alt

Εικόνα 4. Τρίτο στάδιο δημιουργίας οζιδίων. Το δεξιό οζίδιο είναι μεγαλύτερο από το αριστερό, το οποίο δημιουργήθηκε από τη συνεχή επαφή και τριβή του δεξιού οζιδίου με το χείλος της αριστερής γνήσιας φωνητικής χορδής.

Όσοι τραγουδιστές διευθύνουν ορχήστρα ή χορωδία συχνά τραγουδούν αρκετά διαφορετικά μέρη του τραγουδιού, πολλά από τα οποία βρίσκονται εκτός από τη συχνότητα ύψους της φωνής τους. Αυτή η διαδικασία γίνεται συχνά με εξεζητημένο τρόπο, στην προσπάθεια του μαέστρου να επιδείξει το πώς πρέπει να ακουστεί ένα κομμάτι τραγουδιού.  

 

Ένας τραγουδιστής, που είναι και  οργανοπαίκτης μπορεί να τοποθετεί το σώμα του ακατάλληλα και να υποστηρίζει ανεπαρκώς την αναπνοή του, όταν παίζει το μουσικό του όργανο, συμβάλλοντας έτσι στη κακή χρήση του φωνητικού του οργάνου.  Ένας δάσκαλος τραγουδιού, που ο ίδιος είναι τραγουδιστής μπορεί να τραγουδάει, συνοδεύοντας πιάνο ή να τραγουδάει και να παίζει το πιάνο ιστάμενος, καταπονώντας τις φωνητικές του χορδές και τη φωνητική συσκευή.

 

Η κακή χρήση της φωνής μπορεί να γίνει εξαιτίας του περιβάλλοντος στο οποίο τραγουδάει ο τραγουδιστής. Νοσηρό περιβάλλον για τη φωνή είναι αυτό, στο οποίο υπάρχει θόρυβος, καπνός τσιγάρων, σκόνη, κακός εξαερισμός της αίθουσας, κλιματισμός που ξηραίνει τον λάρυγγα και πτωχή ακουστική.

Για μερικούς ερμηνευτές τραγουδιών ιδιαίτερα των τραγουδιστών της ροκ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται συσκευές ανατροφοδότησης (feedback devices)  για να ρυθμίζεται ή ένταση της συνοδευτικής μουσικής. Αυτό αποτελεί μια αναγκαιότητα για την πρόληψη της κατάχρησης της φωνής, που μπορεί να προκληθεί κατά την προσπάθεια του τραγουδιστή να ξεπεράσει μια υπερθορυβώδη ομάδα μουσικών-παικτών συνοδευτικών μουσικών οργάνων.

 

Για μερικούς η κατάλληλη ενίσχυση της φωνής με κατάλληλο ενισχυτή θα μπορούσε να προλάβει τη φωνητική καταπόνηση αυτών των τραγουδιστών. Οι τραγουδιστές δημοτικών τραγουδιών κυρίως είναι υποχρεωμένοι στις διαφόρους πανηγύρεις να τραγουδούν έχοντας τα όργανα δίπλα ή πίσω τους.

Οι οργανοπαίκτες στην πλειοψηφία τους είναι σοβαρά βαρήκοοι από τη συνεχή έκθεση τους στην έντονη μουσική. Γιαυτό αυξάνουν πολύ την ένταση των μεγαφώνων. Αυτό όμως καταδικάζει τον τραγουδιστή να αυξάνει την ένταση της φωνής του για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, πράγμα που οδηγεί στην κακοποίηση των φωνητικών χορδών και τη δημιουργία οργανικών βλαβών στις φωνητικές χορδές, μεταξύ των οποίων συνηθέστατα περιλαμβάνονται τα οζίδια των φωνητικών χορδών και οι πολύποδες.

 

Τέλος οι τραγουδιστές που εργάζονται σε έντονα θορυβώδες περιβάλλον, όπως οι τραγουδιστές των δημοτικών τραγουδιών καταλήγουν έντονα βαρήκοοι, πράγμα που τους αναγκάζει να συγχέουν τη συχνότητα που χρειάζεται για να τραγουδήσουν και να καταπονούν τις φωνητικές τους χορδές.

 

Κλινική εικόνα ασθενών με οζίδια των φωνητικών χορδών

alt

Εικόνα 5. Οζίδια γνησίων φωνητικών χορδών , που έχουν αναπτυχθεί συμμετρικά.

Κατά την κλινική εξέταση και τη λήψη του ιατρικού ιστορικού, ακούγοντας κανείς τον ασθενή να ομιλεί ή να τραγουδάει ακούει μια φωνή χαμηλής συχνότητας, βραχνή και με απουσία επαρκούς ηχηρότητας. Ο ήχος του βραχνιάσματος διαφέρει από ασθενή σε ασθενή, ανάλογα με το μέγεθος, τη σύσταση και τον εντοπισμό των οζιδίων.

 

Γενικά τα μεγάλα οζίδια προκαλούν εντονότερο βράχνιασμα. Όμως ένα οζίδιο που είναι σκληρό και ασυμπίεστο μπορεί να παραμορφώσει τον ήχο της φωνής ακόμη κι αν έχει μικρό μέγεθος[7]. Επιπλέον ο πάσχων παραπονείται για φωνητική κόπωση, δηλαδή αν μιλήσει ή τραγουδήσει για σύντομο χρονικό διάστημα αισθάνεται ότι η ικανότητά του για ομιλία ή τραγούδι δεν μπορεί να διαρκέσει πολύ, διότι αισθάνεται δυσφορία στην περιοχή του τραχήλου.

 

Ανεξάρτητα από τον τύπο της καλοήθους βλάβης των γνησίων φωνητικών χορδών (οζίδια, πολύποδες ή κύστες) το βράχνιασμα προκαλείται, διότι διακόπτεται η σύγκλιση των φωνητικών χορδών και η ομαλή δόνηση των γνησίων φωνητικών χορδών.

 

Τα οζίδια των φωνητικών χορδών μπορεί να υπάρχουν, αλλά μπορεί να είναι ασυμπτωματικά, οπόταν δεν χρειάζονται θεραπεία. Σε περίπτωση που ο ωτορινολαρυγγολόγος, σε μια εξέταση ρουτίνας ανακαλύψει ασυμπτωματικά οζίδια των φωνητικών χορδών θα πρέπει να ενημερώνει αμέσως τον ασθενή, ιδιαίτερα αν αυτός είναι κατ’επάγγελμα ομιλητής ή τραγουδιστής. Έτσι ο ασθενής παίρνει φωνοπροστατευτικά μέτρα, δεν θορυβείται για τα οζίδιά του και ενημερώνει το γιατρό που θα τον επανεξετάσει στο μέλλον.

 

Η διάγνωση από τον ωτορινολαρυγγολόγο φωνίατρο και η αναγνώριση ότι τα οζίδια προκλήθηκαν από την κακή χρήση και την κατάχρηση της φωνής αποτελεί γενικά την προϋπόθεση της θεραπείας της φωνητικής λειτουργίας, καθώς μπορεί α περιορίσει το μέγεθος των οζιδίων ή και να τα εξαφανίσει.

Κατά την κλινική εξέταση των φωνητικών χορδών με λαρυγγικό κάτοπτρο ή το άκαμπτο ή εύκαμπτο λαρυγγοσκόπιο, διακρίνει κανείς τα οζίδια, που έχουν χρώμα ροδίζον ή μαργαριταροειδές ή υπόλευκο. Εξαιρετική διαγνωστική βοήθεια έχει ο φωνίατρος που χρησιμοποιεί το άκαμπτο ενσοσκόπιο και το εύκαμπτο ρινοφαυγγολαρυγγοσκόπιο.

 

Οι δονήσεις των γνησίων φωνητικών χορδών μπορεί να αξιολογηθούν βιντεολαρυγγοστροβοσκόπιο, το υπερυψηλής ταχύτητας σύστημα ψηφιακής απεικόνισης και ο βίντεοκυμογράφος[23]. Η ποιότητα της φωνής μπορεί να αξιολογηθεί με την ανάλυση της φωνής. Η στροβοσκοπική εξέταση των βλαβών των γνησίων φωνητικών χορδών είναι απαραίτητη για την ακριβή διάγνωση και επιτυχή θεραπεία.

 

alt

Εικόνα 6. Mικρά οζίδια που προκαλούν δυσφωνία. Χαρακτηριστική είναι η καμπυλωτή γέφυρα διαφανούς βλέννης που συνδέι τα δύο οζίδια

Ο συνδυασμός των ακουστικών αντικειμενικών μεθόδων ανάλυσης της φωνής , όπως η μη γραμμική και η παραδοσιακή διατάραξη (nonlinear dynamic and traditional perturbation measures) έχουν μεγάλη υποθετική αξία για το χαρακτηρισμό της φωνής ασθενών με οζίδια και πολύποδες των φωνητικών χορδών[8]. Αρχικά τα οζίδια των φωνητικών χορδών μπορεί να είναι μαλακά και να φαίνονται οιδηματώδη. Καθώς όμως τα οζίδια αρχίζουν να σχηματίζονται με τη συνεχιζόμενη κακή χρήση και την κατάχρηση της φωνής τείνουν να αυξάνουν σε μέγεθος και να δημιουργούν ινώδη ιστό.

 

Τα αμφοτερόπλευρα οζίδια έρχονται σε επαφή μόλις ζητηθεί από τον ασθενή να πει ένα παρατεταμένο ήχο ΄΄ί ι ι ι ΄΄ .Η επαφή των συμμετρικά υπαρχόντων οζιδίων δεν επιτρέπει τη φυσιολογική σύγκλειση των φωνητικών χορδών και συνοδεύεται από τη δημιουργία ενός χάσματος μπροστά και πίσω από το σημείο επαφής των κομβίων. Με άλλα λόγια η σχισμή της γλωττίδας κόβεται στα δύο. Αυτό έχει ως επακόλουθο τη δημιουργία διαφυγής αέρα κατά τη σύγκλειση των χορδών και την παραγωγή  βραχνής φωνής. Ή φωνής που στερείται της φυσικής της ηχηρότητας.

 

Ο ασθενής παραπονείται ότι θέλει να καθαρίζει συχνά και επίμονα το λαιμό του, διότι έχει το αίσθημα ότι έχει συσσωρεύσει βλέννη ή έχει κάποιο ξένο σώμα στις φωνητικές του χορδές. Ο τυπικός ασθενής με οζίδια των φωνητικών χορδών περιγράφει ότι κουράζεται εύκολα η φωνή του.

Αναφέρει ότι, ενώ ξεκινάει την ημέρα του και μιλάει κανονικά, καθώς προχωράει η ημέρα νοιώθει σταδιακή κούραση του φωνητικού οργάνου. Καθώς δε ομιλεί παρατεταμένα ή τραγουδάει για το συνηθισμένο γιαυτόν χρονικό διάστημα επιδεινώνεται γρήγορα η φωνητική του ικανότητα.

Ο γιατρός που διαγιγνώσκει την παρουσία οζιδίων στις φωνητικές χορδές ενός τραγουδιστή ή ομιλητή πρέπει να τονίσει στον ασθενή του ότι η πάθησή του είναι καλοηθέστατη, δεν προδιαθέτει στον καρκίνο και δεν κινδυνεύει η ζωή του και η σταδιοδρομία του.

 

Τα μορφολογικά και ανοσοϊστοχημικά χαρακτηριστικά των οζιδίων των φωνητικών χορδών

Κατά τον Garcia Martins RH, et al (2009) οι κύριες ιστολογικές αλλαγές που παρατηρούνται με το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο μεταβίβασης (ΤΕΜ) και σάρωσης (SEM) είναι η επιθηλιακή υπερπλασία (73.33%), η πάχυνση της βασικής μεμβράνης (86.66%), το οίδημα και η ίνωση (93.33%) [10].

 

Αντιμετώπιση των οζιδίων των φωνητικών χορδών

Συντηρητική θεραπεία

Τα μικρά οζίδια των φωνητικών χορδών και όσα έχουν πρόσφατα αποκτηθεί μπορεί συχνά να εξαφανιστούν με φωνητική θεραπεία, δηλαδή συνιστάται η πλήρης αφωνία για 2-3 εβδομάδες, ενώ δίδονται οδηγίες αποφυγής των διαφόρων αιτίων ερεθισμού του φάρυγγα.

Τα μαλακά, μη ινοποιημένα οζίδια μπορεί να διαλυθούν τελείως με απόλυτη αφωνία συνήθως 10 ημερών, χορήγηση κορτιζόνης από το στόμα σε δόση που καθορίζεται από το βάρος του σώματος του ασθενούς, που ακολουθείται  από λογοθεραπεία.

 

Αν υπάρχει πιθανότητα παρουσίας αλλεργίας του ανώτερου ή του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος θα πρέπει να γίνονται οι δερματικές δοκιμασίες ή δοκιμασίες RAST, ώστε να εντοπίζονται τα ένοχα αλλεργιογόνα, να χορηγούνται αντιαλλεργικά φάρμακα και να εφαρμόζεται απευαισθητοποίηση τους με υπογλώσσια ανοσοθεραπεία. Επίσης θα πρέπει να ερευνάται ο ασθενής αν πάσχει από γαστροοισοφαγική  λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση, η οποία πρέπει να αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά.

 

Τα οζίδια των φωνητικών χορδών μπορεί να θεραπευτούν αναίμακτα με τη συνεργασία του φωνιάτρου και του λογοθεραπευτή. Αν ο ασθενής είναι τραγουδιστής που συνεχίζει να διδάσκεται ή να συντηρεί την τεχνική του από δάσκαλο ή δασκάλα του τραγουδιού ο φωνίατρος και ο λογοθεραπευτής πρέπει να ανταλλάξουν απόψεις και να συνεργαστούν βγάζοντας μαζί απόφαση για το πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των οζιδίων των φωνητικών χορδών του τραγουδιστή.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες τεκμηριωμένες απόψεις η φωνητική θεραπεία από ειδικό λογοθεραπευτή στοχεύει  στην εκπαίδευση του ασθενούς να αποφεύγει τις υπερβολικές, υπερλειτουργικές και απροσάρμοστες φωνητικές πρακτικές. Βελτιώνοντας ο ασθενής την ποιότητα της φωνής του περιορίζει το μέγεθος ή την έκταση της βλάβης των φωνητικών χορδών.

 

Παρά ταύτα, υπάρχει επίσης εκτεταμένη βιβλιογραφία στην οποία αναφέρεται ότι οι συμπεριφορικές προσεγγίσεις μπορεί να μην είναι  επαρκείς για να για να επουλώσουν μόνιμα τις ιστικές αλλαγές σε μερικούς ασθενείς, ανεξάρτητα από τη συμμόρφωσή τους με τη θεραπεία, λόγω διατήρησης της δομικής βλάβης του βλεννογόνου της φωνητικής χορδής.

Αυτή η τεκμηρίωση υπογραμμίζει την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης και εντοπισμού της βλάβης και την εκπαίδευση των ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο να αναπτύξουν οζίδια των φωνητικών χορδών. Στην εκπαίδευση τονίζεται η σχέση μεταξύ των οζιδίων των φωνητικών χορδών και της υπερβολικά φωνοτραυματικής χρήσης της φωνής.

 

Η θεραπεία της φωνής συνίσταται στην εκμάθηση των μηχανισμών λειτουργίας των φωνητικών χορδών, τους αιτιολογικούς παράγοντες και την τροποποίηση  των ειδικών εκείνων πρακτικών που προκαλούν, επιδεινώνουν ή αποτελούν την αιτία της ακατάλληλης παραγωγής φωνής.

Η θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική στη βελτίωση της ποιότητας της φωνής και την υγεία των ιστών. Όμως αυτά δεν οδηγούν απαραιτήτως στην πλήρη εξάλειψη της παθολογοανατομικής βλάβης και γιαυτό θα πρέπει να θεωρούνται πάντοτε μέρος και όχι ολοκλήρωση της θεραπείας των ασθενών με οζίδια των φωνητικών χορδών [12].

 

Δεν χρειάζεται να παίρνεται  αμέσως και βιαστικά απόφαση για τη χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος. Γενικά πρέπει να αποφεύγεται η χειρουργική αντιμετώπιση και να ακολουθείται συντηρητική αγωγή υπομονετικά εκ μέρους του ασθενούς και των θεραπευτών του.

 

Χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική θεραπεία μπορεί να αποφασιστεί για τους σκληρούς και με ινώδη οργάνωση όζους που δεν υποχωρούν , παρά τη συντηρητική θεραπεία μέσα σε 6-12 εβδομάδες από την έναρξη της συντηρητικής θεραπείας.

 

Η  χειρουργική επέμβαση  γίνεται υπό γενική αναισθησία με την τεχνική της μικρολαρυγγοσκόπησης χωρίς τη χρήση ακτίνων Laser.

Στην επέμβαση χρησιμοποιούνται κατάλληλα εργαλεία μικρο-φωνοχειρουργικής, από εξειδικευμένο φωνοχειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο.  Η μικροχειρουργική τεχνική πίεσης και εκτομής [microsurgical pressing excision technique (MPET)] είναι ακριβής και καλώς ανεκτή.

Μπορεί να εφαρμοστεί στην αφαίρεση άμισχων οζιδίων των φωνητικών χορδών (sessile vocal nodules), ιδίως εκείνων με επιθηλιακή κεράτωση, επιθηλιακή υπερπλασία και λευκοπλακία σε ασθενείς με δύσκολη ενδολαρυγγική προσπέλαση[16].

 

Μετά τη χειρουργική αφαίρεση των οζιδίων  ο ασθενής παραμένει άφωνος (δεν επιτρέπεται να μιλήσει καθόλου) για 72 ώρες και στη συνέχεια μιλάει πολύ μαλακά για 1 εβδομάδα. Οι φωνητικές χορδές ελέγχονται στροβοσκοπικά και διαπιστώνεται έτσι το πότε ο κυματισμός του βλεννογόνου των φωνητικών χορδών θα επανέλθει στο φυσιολογικό.

 

Ο τραγουδιστής θα ξανατραγουδήσει για βραχείες περιόδους κατά τη διάρκεια της ημέρας, όταν έχει αποκατασταθεί η φυσιολογική δόνηση των φωνητικών χορδών και ο ασθενής δεν αισθάνεται φωνητική κόπωση μετά από την επαγγελματική χρήση της φωνής του. Τα τραγούδια που θα τραγουδάει ο τραγουδιστής θα πρέπει να είναι ενός στενού και άνετου φάσματος συχνοτήτων και έντασης.

 

Η επιτυχής αφαίρεση των οζιδίων συνοδεύεται από  δημιουργία ουλής, η οποία παρεμποδίζει σε μερικούς ασθενείς την πλήρη αποκατάσταση της φωνητικής λειτουργίας για μακρό χρονικό διάστημα, ενώ σε μερικούς άλλους ασθενείς μπορεί ποτέ να μην επανέλθει η απόλυτα φυσική φωνητική ικανότητα.

Σε άλλους ασθενείς ο μυϊκός τόνος των μυών του λάρυγγα καθυστερεί να αποκατασταθεί για αρκετούς μήνες μετά την εγχείρηση. Σε περίπτωση που δεν αφαιρεθούν ή διορθωθούν τα αίτια που προκάλεσαν τα οζίδια, αυτά μπορεί να ξαναδημιουργηθούν. Γιαυτό μετά τη χειρουργική επέμβαση ο ασθενής πρέπει να κάνει ορισμένες συνεδρίες λογοθεραπείας, κατά τις οποίες τον εκπαιδεύει ο λογοθεραπευτής του  πως θα αποφεύγει τα λάθη της χρήσης φωνής που έκανε στο παρελθόν, σε συνεργασία με το δάσκαλο ή τη δασκάλα του τραγουδιού του ασθενούς.

 

Σε περίπτωση που τα οζίδια δεν υποχωρούν με τη συντηρητική θεραπεία, αλλά βελτιώνεται η ποιότητα της φωνής του ασθενούς η εγχείρηση δεν χρειάζεται να γίνει.

Στα παιδιά η χειρουργική θεραπεία των οζιδίων των φωνητικών χορδών εφαρμόζεται μόνο σε πολύ επιλεγμένες περιπτώσεις. Κύρια προσέγγιση για την αντιμετώπιση του προβλήματος στα παιδιά είναι η χορήγηση συμβουλών στους γονείς για το πώς θα βοηθήσουν να περιοριστεί το στρες και η ψυχική ένταση των παιδιών, που συμβάλλουν στην πρόκληση των οζιδίων.

 

Η χειρουργική αφαίρεση των οζιδίων των γνησίων φωνητικών χορδών μπορεί να είναι εξαιρετικά επιτυχής, όταν γίνεται με φωνομικροχειρουργική τεχνική ακριβείας.  Όπως μπορεί να συμβεί σε κάθε χειρουργική επέμβαση ο κίνδυνος ζυγίζεται από το αναμενόμενο όφελος, δηλαδή την αποκατάσταση της ομαλής φωνητικής λειτουργίας. Οι κίνδυνοι της χειρουργικής επέμβασης μπορεί να ελαχιστοποιηθούν με τον κατάλληλο σχεδιασμό και μετεγχειρητική φροντίδα.

 

Σύγχρονες θεραπευτικές μέθοδοι

Τα τελευταία έτη η αντιμετώπιση των οζιδίων των φωνητικών χορδών γίνεται και με σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές, καθώς έχουν επινοηθεί νέα εργαλεία μικροχειρουργικής, έχει τελειοποιηθεί η τεχνολογία των laser, η εκτομή των οζιδίων μπορεί να γίνει ακτινοχειρουργικά ή μπορεί να εξαφανιστούν τα οζίδια κάνοντας ένεση κορτικοστεροειδούς μέσα στο ίδιο το οζίδιο.

Στους ασθενείς με επίμονα οζίδια των φωνητικών χορδών μπορεί να προκληθεί σκόπιμη παροδική παράλυση της χορδής ενίοντας σ’αυτήν βοτουλινική τοξίνη (Botox). Η μέθοδος είναι καλά ανεκτή και αποτελεσματική και χωρίς τον κίνδυνο της δημιουργίας ουλής στη φωνητική χορδή [9].

 

H ένεση κορτικοστεροειδούς στο οζίδιο της φωνητικής χορδής με τη βοήθεια λαρυγγικού τηλεσκοπίου ή του εύκαμπτου λαρυγγικού ενδοσκοπίου μπορεί να γίνει  υπό τοπική αναισθησία  και παρακολούθηση των χειρισμών για την ένεση στην οθόνη παρακολούθησης. Οι χειρισμοί γίνονται κάτω από ένα καλό οπτικό πεδίο εύκολα και με ακρίβεια σε συνθήκες εξωτερικού ιατρείου.

Παρά το γεγονός ότι η βιβλιογραφία πάνω σ’αυτό το θέμα είναι περιορισμένη, η ένδοοζιδιακή ένεση βελτιώνει το μέγιστο χρόνο φώνησης και το μέσο χρόνο ροής σε ασθενείς με οζίδια των φωνητικών χορδών [11].

 

Η διενέργεια μικρών χειρουργικών επεμβάσεων στον λάρυγγα, υπό τοπική αναισθησία, με τη χρήση συσκευών ακτίνων laser έχει αρχίσει να βρίσκει εφαρμογή εδώ και μερικά χρόνια. The 532-nm pulsed-potassium-titanyl-phosphate Laser αποτελεί για μερικούς το laser  επιλογής για τη θεραπεία βλαβών και νόσων των φωνητικών χορδών για ένα αριθμό εμφανών πρακτικών λόγων[14].  

Οι  Lasers μπορεί να χρησιμοποιηθούν ασφαλώς στο λάρυγγα για την απομάκρυνση καλοήθων επιφανειακών λαρυγγικών βλαβών. Όμως η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των τεχνικών της μικροχειρουργικής και η έλλειψη τεκμηριωμένων αναφορών για τη χρήση των νεότερων laser  για τα οζίδια επιβάλουν προς το παρόν την επιλεκτική τους χρήση για την αφαίρεση των οζιδίων των φωνητικών χορδών[15].

 

Η ακτινοφωνοχειρουργική είναι μια πρόσφατη καινοτομία στο πεδίο της λαρυγγοχειρουργικής, που παρέχει μια νέα προσέγγιση των ασθενών με με οζίδια των φωνητικών χορδών. Συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της φωνοχειρουργικής με νυστέρι και με laser Είναι μια εύκολη, καλά ανεκτή, ακριβής και αποτελεσματική μέθοδος [17].

 

Υποτροπή των οζιδίων των φωνητικών χορδών

Τα οζίδια των φωνητικών χορδών μετά τη συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία τους μπορεί να υποτροπιάσουν, εφόσον οι γενεσιουργοί μηχανισμοί τους δεν έχουν απομακρυνθεί ή τροποποιηθεί. Έχει βρεθεί ότι τα μαλακά οζίδια των φωνητικών χορδών, αν έχουν εμφανιστεί μια φορά τείνουν να επανεμφανιστούν, παρά τη μη χειρουργική θεραπεία και τη την αποκατάσταση της λανθασμένης φωνητικής τεχνικής του που ακολουθούσε ο τραγουδιστής. Η εφαρμογή ορθής τεχνικής του τραγουδιστή όταν τραγουδάει δεν μπορεί να εξαλείψει τα σκληρά οζίδια[24].

Σε περίπτωση υποτροπής των οζιδίων μετά τη χειρουργική τους αφαίρεση η ένεση λίπους που λαμβάνεται από άλλο σημείο του σώματος του ασθενούς στη φωνητική χορδή μπορεί να δράσει αποτελεσματικά. Σε περίπτωση και νέας υποτροπής των οζιδίων μπορεί να επαναληφθεί η ίδια διαδικασία[25].

 

Η πρόληψη των υποτροπών των οζιδίων των φωνητικών χορδών δεν είναι για όλους τους ασθενείς εφικτή Δεν είναι εύκολο να αλλαχθεί η φωνητική συμπεριφορά σε πολλά άτομα και ιδιαίτερα στα παιδιά. Γιαυτό ο φωνίατρος, ο λογοθεραπευτής και ο δάσκαλος του τραγουδιού οφείλουν να υποδείξουν στον τέως πάσχοντα πως θα αποκτήσει τις νέες φωνητικές συνήθειες.

Δεν είναι εύκολο σε έναν ψυχολόγο να βοηθήσει έναν ασθενή με υποτροπή οζιδίων, εκτός αν ο τελευταίος έχει φωνιατρικές γνώσεις. Κάθε τραγουδιστής με φωνητικές διαταραχές επιβάλλεται να κάνει και μέτρηση της ακουστικής του ικανότητας. Η πτώση της ακουστικής ικανότητας ακόμη και μικρού βαθμού, αναγκάζει τον τραγουδιστή να αλλάξει ύψος φωνής. Η αποκατάσταση της ακουστικής ικανότητας και της  στερεοσκοπίκής ικανότητας της ακοής στις, στις περισσότερες περιπτώσεις, αποκαθιστά την ομαλή λειτουργία του φωνητικού οργάνου και την πρόληψη βλαβών των φωνητικών χορδών.

 

Πρόληψη της δημιουργίας οζιδίων των φωνητικών χορδών

Οι επαγγελματίες ομιλητές και τραγουδιστές, αν επιθυμούν να διατηρήσουν τη φωνητική τους υγεία οφείλουν να εκπαιδευτούν στο πως παράγεται η φωνή, πως λειτουργεί ο λάρυγγας, τι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση και ποιες είναι οι αλλεργικές παθήσεις του ανώτερου και του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος. Μέσα στα πλαίσια της αλλαγής της ψυχολογικής συμπεριφοράς θα χρειαστεί η αλλαγή της τεχνικής της καθημερινής ομιλίας.

Όσοι λένε πολλά σε σύντομο χρονικό διάστημα θα πρέπει να μιλούν αργά μαλακά και με παύσεις. Όποιος βρίσκεται κάτω από καθεστώς άγχους και πανικού αυξάνει ασυνείδητα τη συχνότητα της φωνής του, πράγμα που τον οδηγεί σε φωνητική καταπόνηση.

Αν οι συνθήκες εργασίας αναγκάζουν κάποιον να μιλάει με μεγάλη ένταση επί μακρόν πρέπει να τις τροποποιήσουν. Αν κάποιος συζεί με κάποιο σοβαρά βαρήκοο άτομο, που τον αναγκάζει να μιλάει διαρκώς με μεγάλη ένταση, οφείλει να συστήσει στο βαρήκοο άτομο να φορέσει ακουστικό βαρηκοΐας.

Οι γυμναστές αντί να χρησιμοποιούν τη φωνή τους για να δίνουν παραγγέλματα, προτιμότερο είναι να χρησιμοποιούν σφυρικτά ή μεγάφωνο.

 

Οι τραγουδιστές οφείλουν να τραγουδούν πάντοτε όρθιοι, να εκπαιδευτούν στη χρησιμοποίηση τεχνικής που ταιριάζει στο φωνητικό τους όργανο. Η επιλογή κατάλληλου δάσκαλου μουσικής δεν είναι απλή υπόθεση. Ο δάσκαλος μουσικής οφείλει να συνεργάζεται με το φωνίατρο και το λογοθεραπευτή του τραγουδιστή. Οι δάσκαλοι τραγουδιού πρέπει να είναι άριστα εκπαιδευμένοι, διότι αν δεν μπορούν να καταλάβουν αμέσως τις δυνατότητες του μαθητή τους μπορεί να καταστρέψουν την σταδιοδρομία τους διδάσκοντάς τους τεχνική που δεν είναι σύμφωνη με τις φωνητικές τους ικανότητες.

 

Οι επαγγελματίες χρήστες της φωνής και οι  επαγγελματίες τραγουδιστές επιβάλλεται να κάνουν μια φορά το χρόνο προληπτική συστηματική εξέταση του λάρυγγα, διότι είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνουν για την πρόληψη των νόσων του λάρυγα [20].

 

Η αξιολόγηση της λειτουργίας της φωνής από τον φωνίατρο ωτορινολαρυγγολόγο μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας το δημοσιευμένο πρωτόκολλο της European Laryngological Society (ELS). Βάσει αυτού του πρωτοκόλλου οι οργανικές αλλαγές στους επαγγελματίες τραγουδιστές δεν σχετίζονται απαραιτήτως και με διαταραχή της ικανότητάς τους να τραγουδούν αποτελεσματικά.

Για να αποφασιστεί η θεραπεία ενός επαγγελματία τραγουδιστή δεν στηρίζεται κανείς μόνο στα στροβοσκοπικά ευρήματα, αλλά σε μια ευρύτερη βάση δεδομένων, χρησιμοποιώντας την πολυπαραγοντική ανάλυση της φωνής, όπως καθορίζεται από το πρωτόκολλο της ELS [21].

 

Η σημασία της ενυδάτωσης του οργανισμού των τραγουδιστών και της χρήσης εφυγραντικού του στοματοφαρυγγολαρυγγικού βλεννογόνου

Η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού με τη λήψη επαρκούς ποσότητας νερού συμβάλλει στην ενίσχυση της ικανότητας του τραγουδιστή να τραγουδάει για μακρύτερο χρονικό διάστημα και να διατηρεί την ποιότητα της φωνής του. Αυτό απέδειξαν  ο Yiu EM και  Chan RM.(2003) ερευνώντας τραγουδιστές καραόκι. 

Το τραγούδι καραόκι είναι πολύ δημοφιλές μεταξύ των νεαρών ατόμων στην Ασία. Πρόκειται για τραγούδι διασκέδασης, κατά το οποίο οι τραγουδιστές χρησιμοποιούν ενισχυτές της φωνής τους με ειδικές προσθήκες ακουσμάτων , που συνοδεύουν τη μουσική υπόκρουση. Ταυτόχρονα σε μια μεγάλη οθόνη τηλεόρασης  προβάλλονται οι στίχοι των τραγουδιών και οι νότες τους για να διευκολύνουν  τους τραγουδιστές.

Δεν είναι ασύνηθες το γεγονός να βρει κανείς τραγουδιστές καραόκι να τραγουδούν για τέσσερις-πέντε ώρες χωρίς διακοπή, κάθε φορά. Καθώς οι τραγουδιστές του καραόκι δεν είναι εκπαιδευμένοι τραγουδιστές, αλλά ερασιτέχνες, είναι επιρρεπέστεροι στη δημιουργία φωνητικών προβλημάτων, κάτω από αυτές τις εντατικές συνθήκες τραγουδιού.

  

Ο Yiu EM και  Chan RM μελέτησαν τη φωνητική λειτουργία  20 νεαρών ερασιτεχνών τραγουδιστών καραόκι (10 άνδρες και 10 γυναίκες ηλικίας 20-25 ετών) κατά τη διάρκεια συνεχούς τραγουδιού καραόκι.

Στους μισούς τραγουδιστές χορηγήθηκε να πιούν νερό και τους επιτράπηκε να κάνουν διακοπή του τραγουδιού  κατά τακτά χρονικά διαστήματα, κατά τη διάρκεια του τραγουδιού. Οι υπόλοιποι μισοί τραγουδιστές τραγουδούσαν συνεχώς χωρίς να τους χορηγηθεί νερό ή να κάνουν διακοπές του τραγουδιού. Οι τραγουδιστές που έπιναν νερό και έκαναν διακοπές του τραγουδιού άντεξαν να τραγουδήσουν για σημαντικά μακρύτερο χρονικό διάστημα, σε σύγκριση με αυτούς  που δεν ήπιαν νερό και δεν έκαναν διακοπές το τραγουδιού.

 

Η ποιότητα της φωνής όπως καταγράφηκε και μετρήθηκε  με ειδικές συσκευές ακρόασης και η φωνητική λειτουργία όπως μετρήθηκε με το φωνητόγραμμα δεν έδειξαν σημαντικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του τραγουδιού εκείνων που ήπιαν νερό και έκαναν διακοπές στο τραγούδι. Αντιθέτως τα άτομα που τραγούδησαν χωρίς διακοπή, χωρίς να πιούν νερό έδειξαν σημαντικές αλλαγές του jitter και της πιο υψηλής συχνότητας που μπορούσαν να παράγουν κατά τη διάρκεια του τραγουδιού.

 

Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ενυδάτωση και η φωνητική ανάπαυση είναι χρήσιμες στρατηγικές για τη διατήρηση της φωνητικής λειτουργίας και την ποιότητα της φωνής κατά τη διάρκεια του τραγουδιού καραόκι [18], αλλά και γενικότερα στην πρόληψη καλοήθων βλαβών των φωνητικών χορδών.

 

Η λήψη επαρκών ποσοτήτων νερού από έναν που μιλάει για μακρά χρονικά διαστήματα ή έναν επαγγελματία τραγουδιστή είναι επιβεβλημένη, διότι όταν κάποιος τραγουδάει για μεγάλο χρονικό διάστημα αφυδατώνεται ο οργανισμός του και δεν επαρκεί ο παραγόμενος σίελος για να καλύψει της ανάγκες ύγρανσης και λείανσης του βλεννογόνου του στοματοφάρυγγα-λάρυγγα. 

Παρά το γεγονός ότι είναι πολύτιμη η ενυδάτωση για την ομαλή λειτουργία συνολικά του τραγουδιστή, εν τούτοις η ροή του νερού μέσα στο στοματοφάρυγγα υγραίνει στιγμιαία το βλεννογόνο χωρίς να εξασφαλίζει την παρατεταμένη άμεση ύγρανση του βλεννογόνου που είναι απαραίτητη για την ολισθηρότητα των φωνητικών χορδών. Το στέγνωμα του βλεννογόνου του στοματοφάρυγγα-λάρυγγα ή η ξηροστομία οποιασδήποτε αιτιολογίας μπορεί να συμβάλει στην φωνητική κόπωση και τελικά την κακοποίηση  των φωνητικών χορδών.

 

Η  διατήρηση του βλεννογόνου του στοματοφάρυγγα-λάρυγγα υγρού και λείου εξασφαλίζει την ομαλή κινητικότητα των μυών της γλώσσας, των παρειών, του φάρυγγα και του λάρυγγα. Μια στεγνή γλώσσα κολλάει στη σκληρή υπερώα (ουρανίσκος) και παρεμποδίζει την άρθρωση του λόγου.

Η ξηρότητα του φάρυγγα και του λάρυγγα προκαλεί έντονη τριβή των χειλέων των γνησίων φωνητικών χορών, οδηγεί σε έντονη χρησιμοποίηση και των νόθων φωνητικών χορδών, πράγμα που οδηγεί σε φωνητική καταπόνηση και φωνοτραυματική λειτουργία της φωνής.

 

Η τεχνητή ύγρανση και η εξ αιτίας της, η λείανση και ολισθηρότητα του βλεννογόνου του στοματοφάρυγγα-λάρυγγα και η εξομάλυνση, μετά από αυτό, της λειτουργίας των φωνητικών χορδών μπορεί να εξασφαλιστεί με 8-10 ψεκασμούς Xerogkelin (Ξερογκελίν) spray, το οποίο περιέχει υδρόξυαιθυλοσελλουλόζη. Η τελευταία επιστρώνεται στο βλεννογόνο, καθιστώντας τον λείο και ολισθηρό για 1-3 ώρες.Έτσι ο ασθενής αισθάνεται το βλεννογόνο του στοματο-φάρυγγα-λάρυγγαά του, όπως όταν οι σιελογόνοι αδένες του εκκρίνουν επαρκή ποσότητα και ποιότητα σάλιου.

 

Το Xerogkelin (Ξερογκελίν) ο ασθενής μπορεί να το καταπιεί. Ως γνωστόν κατά την κατάποση κλείνουν οι γνήσιες φωνητικές χορδές και γιαυτό η τροφή και τα υγρά οδηγούνται στον οισοφάγο και καταπίνονται. Καθώς έρχεται σε επαφή το Xerogkelin (Ξερογκελίν) με την άνω επιφάνεια των γνησίων φωνητικών χορδών τις καθιστά υγρές λείες και ολισθηρές, ενισχύοντας έτσι τη λειτουργία τους και αποτρέποντας την φωνητική κόπωση. Αν ο ασθενής δεν επιθυμεί να καταπιεί το Xerogkelin (Ξερογκελίν) μπορεί να το  κρατήσει στο  στόμα, να το κάνει γαργάρα για μερικά λεπτά και να το φτύσει, διότι και μ’αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται τα ίδια ευεργετικά αποτελέσματα για τη φωνή.

 

Η παρατεταμένη ύγρανση και λείανση του βλεννογόνου που επιτυγχάνεται με ο Xerogkelin (Ξερογκελίν) διευκολύνει άκοπη ολίσθηση του κύματος δόνησης της επιφάνειας του βλεννογόνου των φωνητικών χορδών. Αφού συγκρατήσει κανείς τους ψεκασμούς του Xerogkelin (Ξερογκελίν) στο στομα του για 3-5-λεπτά μπορεί να το καταπιεί άφοβα, διότι τα συστατικά του δεν είναι φάρμακα και δεν περιέχει χημικά συντηρητικά.

  

Ο τραγουδιστής ή ο ομιλητής χωρίς φωνητικά προβλήματα, αν χρησιμοποιεί προληπτικά και φωνοπροστατευτικά το Xerogkelin (Ξερογκελίν) προλαβαίνει τη φωνητική κόπωση, την ξήρανση του βλεννογόνου, τη δημιουργία δυσλειτουργίας των φωνητικών χορδών, της δυσφωνίας και τελικά κάποιας καλοήθους οργανικής βλάβης των φωνητικών χορδών, όπως τα οζίδια, πολύποδας, κύστη.

 

Στους ομιλητές και τραγουδιστές με ξηροστομία λόγω στοματικής αναπνοής και απόφραξης των ρινικών κοιλοτήτων ή του  τρακ και του  στρες κατά τη σκηνική παρουσία (Stage fright) το Xerogkelin (Ξερογκελίν) έχει εξαιρετικά αποτελέσματα φωνητικής απόδοσης, που διαρκούν 2-3 ώρες. Σε περίπτωση παθολογικής ξηροστομίας ή μετά από λήψη φαρμάκων το Xerogkelin (Ξερογκελίν) μπορεί να χρησιμοποιείται ανελλιπώς κάθε 2-3 ώρες, κάθε μέρα. 

 

Το Xerogkelin (Ξερογκελίν) δεν περιέχει χημικά, αλλά φυτικά συντηρητικά και αποτελεί εξαιρετικό λειαντικό  και ολισθητικό του βλεννογόνου, αποτρέποντας τη φωνητική κόπωση, που εκδηλώνεται όταν ξηραίνεται ο βλεννογόνος του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα και των φωνητικών χορδών. Γιαυτό το Xerogkelin (Ξερογκελίν) οι τραγουδιστές το αποκαλούν voice lubricant (λειαντικό της φωνής).

alt

Το Xerogkelin spray  σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, τηλεφωνώντας στο 6944280764, στην τιμή των13.64 Ευρώ, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ (+3.72 Ευρώ η αντικαταβολή και τα μεταφορικά). Μπορείτε επίσης να το παραγείλετε στέλνοντας  mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1. Withers, BT. Vocal nodules. Eye, Ear, Nose, Throat Monthly, 40, 1961, 35-38.

2. DeWeeese DD, Saunders WH.Textbook of Otolaryngology. Ed 3, St. Louis:C.V. Mosby Co, 1968. p. 126.

3. Voorhees IW. The nonsurgical treatment of aphonia (hoarseness). N. York J. Med., 34, 1934, 53-55.

4. Arnold GE. Voval nodules. In J.F. Daly (Moderator), Voice problems and laryngeal pathology. N. York J. Med., 63, 1963, 3096-3110.

5. Levbarg JJ. Vocaltherapyversus surgery for the eradication of singers’ and speakers’ nodules. Eye, Ear, Nose, Throat Monthly, 18, 1939, 81-82, 91.

6. von Leden, H. The clinical significans of hoarseness and related voice disorders. J. Lancet, 78, 1958, 50-53.

7. Moore GP. Voice disorders associated with organic abnormalities. In L.E. Travis (Editor), Handbook of speech pathology. N. York: Appleton-Century-Crofts, Inc, 1957.

8. Jiang JJZhang YMaccallum JSprecher AZhou L. Objective Acoustic Analysis of Pathological Voices from Patients with Vocal Nodules and Polyps. . Folia Phoniatr Logop. 2009 Oct 28;61(6):342-349.

9. Allen JEBelafsky PC. Botulinum toxin in the treatment of vocal fold nodules. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg.2009 Oct 23.

10. Garcia Martins RHDefaveri JCustódio Domingues MAde Albuquerque E Silva RFabro A. Vocal Fold Nodules: Morphological and Immunohistochemical Investigations. J Voice. 2009 Oct 21.

11. Tateya I. Laryngeal steroid injection. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Sep 23.

12. Leonard R. Voice therapy and vocal nodules in adults. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Sep 5.

13. Karkos PDMcCormick M. The etiology of vocal fold nodules in adults. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Aug 27.

14. Zeitels SMBurns JA. Office-based laryngeal laser surgery with the 532-nm pulsed-potassium-titanyl-phosphate laser.Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2007 Dec;15(6):394-400.

15. Benninger MS. Laser surgery for nodules and other benign laryngeal lesions. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg.2009 Sep 1.

 16. Lee KWChiang FY. Current practice and feasibility in microlaryngeal surgery: microsurgical pressing excision technique. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Sep 1.

 17. Ragab SM. Radiophonosurgery of vocal fold nodules. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Aug 26.

 18. Yiu EMChan RM. Effect of hydration and vocal rest on the vocal fatigue in amateur karaoke singers. J Voice.2003 Jun;17(2):216-27.

 19. Pregun IHerszényi LBakucz TBanai JMolnár LAltorjay IOrosz PCsernay LTulassay Z Novel aspects in the pathogenesis of gastroesophageal reflux disease. Orv Hetil. 2009 Oct 8;150(41):1883-7.

 20. Vukasinović MStanković PDNikolić LjStojanović MAjduković MDjukić VJanosević Lj. Conservative treatment vs phonosurgery. Acta Chir Iugosl. 2008;55(4):69-74.

 21. Echternach MArndt SZander MFRichter B. Voice diagnostics in professional sopranos: application of the protocol of the European Laryngological Society (ELS) HNO. 2009 Mar;57(3):266-72.

 22. Chung JHTae KLee YSJeong JHCho SHKim KRPark CWHan DS. The significance of laryngopharyngeal reflux in benign vocal mucosal lesions. Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Sep;141(3):369-73.

 23. Ro JH  , Wang S-G , Kwon S-B , Jeon G. Development of portable laryngeal stroboscope. World Congress on Medical Physics and Biomedical Engineering 2006 August 27 – September 1, 2006 COEX Seoul, Korea “Imaging the Future Medicine”

 24. Chernobelsky SI. The treatment and results of voice therapy amongst professional classical singers with vocal fold nodules. Logoped Phoniatr Vocol. 2007;32(4):178-84.

 25. Hsiung MWChen YYPai LLin YSKang BHWang HW. Fat augmentation following microsurgical removal of the vocal nodules. Laryngoscope. 2002 Aug;112(8 Pt 1):1414-9.

 

Τελευταία Ενημέρωση (Δευτέρα, 08 Ιανουάριος 2018 10:00)

 
Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.